Ενώ η παγκόσμια αγορά κατεψυγμένων προϊόντων αρτοποιίας τρέχει με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 8,5% περίπου και αναμένεται να ξεπεράσει τα 30 δις US$ μέχρι το 2025, η κατάσταση στην Ελλάδα αρχίζει να βελτιώνεται, διορθώνοντας τις απώλειες που έφερε η κρίση και η ύφεση.
Βασικά στοιχεία αγοράς
Τα κατεψυγμένα τρόφιμα στον εν γένει και μέσα στο πλαίσιο της γενικής τάσης υποχώρησης πωλήσεων των FMCG προϊόντων στον κλάδο του λιανεμπορίου, ξεχώρισαν αρνητικά. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το θετικό πρόσημο του 2015 που σημειώθηκε στη γενική κατηγορία, οφειλόταν κυρίως στην πολιτική προσφορών και εκπτώσεων που έντονα εφαρμόστηκε αλλά και στη μαζική αποθεματοποίηση από τους καταναλωτές, υπό το φόβο κατάρρευσης της οικονομίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την κατά περίπου 11% πτώση πωλήσεων το 2016, που διορθώθηκε το 2017 (περίπου 4,5%) και συνεχίζει οριακά το 2018.
Λιανεμπόριο
Όσον αφορά στην κατηγορία της Κατεψυγμένης Ζύμης στο λιανεμπόριο, ο όγκος πωλήσεων κινήθηκε το 2016 πτωτικά, ενώ το 2017 διόρθωσε μέρος των απωλειών που είχε υποστεί. Η μείωση του 2016 διαπιστώθηκε τόσο στα επώνυμα όσο και στα PL, με βασικότερο λόγο την αποδυνάμωση της Μαρινόπουλος, που είχε βαρύνον μερίδιο στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Η εικόνα του 2017 έδειξε σαφή σημάδια ανάκαμψης τόσο στα επώνυμα όσο και στα PL, σκορπώντας χαμόγελα αισιοδοξίας για το 2018. Το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στην κατηγορία της κατεψυγμένης ζύμης έχει ξεπεράσει το 50% με μεγάλη γκάμα κωδικών, αντικατοπτρίζοντας την ωριμότητα του κλάδου και αναμένεται να ενισχύσει τη δυναμική των βασικών παιχτών των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
Χονδρεμπόριο
Κάμψη πωλήσεων λόγω της μειωμένης εγχώριας ζήτησης, κατέγραψε το 2016 και ο Επαγγελματικός Κλάδος (B2B) της Κατεψυγμένης Ζύμης, με παράλληλες ισχυρές πιέσεις τιμών, λόγω του ολοένα και εντονότερου ανταγωνισμού. Παρά το γεγονός ότι αρκετές τιμές πρώτων υλών ανατιμήθηκαν, οι εταιρείες – με ελάχιστες εξαιρέσεις – διατήρησαν σταθερές τις τιμές των προϊόντων τους, συμπιέζοντας το κόστος της εμπορικής και διοικητικής λειτουργίας τους.
Το 2017 η εικόνα ήταν σαφώς βελτιωμένη και ο κλάδος της αρτοποιίας παρουσίασε για πρώτη φορά μετά από 6 συνεχή χρόνια σταθεροποίηση με οριακές μεταβολές, που συνεχίστηκαν ακόμα περισσότερο και το 2018.
Η σημαντική αύξηση του τουρισμού ενίσχυσε σημαντικά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τουριστικούς προορισμούς και αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης του κλάδου.
Οι μεγαλύτερες ωστόσο επιχειρήσεις ενίσχυσαν τις εξαγωγές τους με εντονότερη συμμετοχή στις διεθνείς εκθέσεις και με συνεχείς επισκέψεις στο βασικό πελατειακό ιστό σε όλη την υφήλιο.
Οικονομικά μεγέθη
Από την ανάλυση 25 εταιρειών του κλάδου για το 2016, προέκυψαν Έσοδα 438 εκ.€, Μικτό Κέρδος 132 εκ.€ ή 30,1% και ΚΠΦ 16 εκ.€ ή 3,7%. Τέσσερις βασικοί παίχτες αποτελούν το 25% του Τζίρου, το 27% του Μικτού Κέρδους και το 83% των ΚΠΦ των 25 εταιρειών του κλάδου.
Είναι προφανές ότι ένας σημαντικός αριθμός εταιρειών σημειώνει οριακά αποτελέσματα. Η προτεραιότητα – πέραν της ανάπτυξης του τζίρου – εστιάζεται στο νοικοκύρεμα των δαπανών που γίνονται πλέον δυσανάλογες του τζίρου, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι επιπρόσθετες επιβαρύνσεις των επιχειρήσεων που επιφέρουν οι μνημονιακές υποχρεώσεις της Ελλάδας προς τους δανειστές της.
Εξαγωγικές προοπτικές
Οι ιδιαίτερα ενισχυμένες και σημαντικές προοπτικές εξαγωγικής ανάπτυξης των ελληνικών κατεψυγμένων προϊόντων ζύμης, φέρνουν ολοένα και περισσότερα χαμόγελα στους Έλληνες επιχειρηματίες. Διευρυμένες είναι οι πωλήσεις των ανάλογων προϊόντων ζύμης σε χώρες της Ευρώπης, όπως η Δανία, η Γερμανία, η Ελβετία, η Αυστρία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο.
Ωστόσο, οι μεγαλύτερες αγορές όπου εκδηλώνεται ενδιαφέρον για τα ελληνικά προϊόντα είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία, εκεί δηλαδή όπου ο απόδημος ελληνισμός είναι πολύ μεγάλος. Κινητήριοι μοχλοί της αυξημένης ζήτησης από το εξωτερικό είναι οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, η αναζήτηση πρωτότυπων και εξωτικών γεύσεων, οι ανταγωνιστικές τιμές τους και η αυξημένη απήχησή τους στην ελληνική ομογένεια.
Πιο συγκεκριμένα ο Καναδάς, είναι η αγορά με τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης εξαγωγών για τις ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου, καθώς εμφανίζει αύξηση εισαγωγών στα συγκεκριμένα προϊόντα 100% τα τρία τελευταία χρόνια, από 3 εκ. δολάρια Καναδά το 2012 σε 6 εκ. το 2015. Πέρα από την μεγάλη ομογενειακή κοινότητα, τα ελληνικά προϊόντα ξεχωρίζουν για την ποιότητά τους, την αυθεντική τους γεύση, αλλά και τις ανταγωνιστικές τιμές, καθώς οι εξαγωγές των ελληνικών επιχειρήσεων πραγματοποιούνται σε χαμηλότερες τιμές. Τα εν λόγω προϊόντα, έχουν καταφέρει να έχουν σταθερή παρουσία σε ethnic καταστήματα, σε μεγάλες καναδικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ενώ τοποθετούνται και σε καταστήματα delicatessen.
Πλέον, οι υψηλές προοπτικές ανάπτυξης εξαγωγών ευνοούνται και από την αύξηση των καταναλωτών που ζουν μόνοι τους και των μονογονεϊκών οικογενειών που αναζητούν διευκόλυνση στην καθημερινότητά τους, επιδρώντας θετικά στη ζήτηση ανάλογων προϊόντων.
Συνεπώς, η αγορά των κατεψυγμένων προϊόντων ζύμης, αντιστέκεται στην οικονομική ύφεση με ενίσχυση των εξαγωγών στις χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Λαμβάνοντας κανείς υπόψη και το σύγχρονο τρόπο ζωής που γίνεται όλο και πιο έντονος και απαιτητικός, δεν είναι δύσκολο να προδιαγράψει την αυξανόμενη εξαγωγική ζήτηση και τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου.
Εξωστρέφεια
Η εξωστρέφεια αρκετών εταιρειών του κλάδου προς τις αγορές του εξωτερικού, προσφέρει διαφυγή από τα αδιέξοδα της εγχώριας αγοράς. Οι εξαγωγές είναι το μέλλον για την ελληνική επιχείρηση και αποτελεί βασική κινητήριο δύναμη για τη βιώσιμη ανάπτυξή της.
Καινοτομία
Η καινοτομία στον κλάδο, που δεν περιορίζεται μόνο στα προϊόντα αλλά και σε επενδύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού και σε νέες συσκευασίες, είναι σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης και αναχαίτισης των επιπτώσεων της ύφεσης. Καινοτομία και εξωστρέφεια είναι το δίπολο που πρέπει να ενσωματωθεί στον τρόπο σκέψης και στην κουλτούρα όλων των στελεχών και να εμπεδωθεί ως κύριο και διαρκές χαρακτηριστικό.
