Το παγωτό αποτελεί ένα από τα πλέον αγαπημένα γλυκίσματα του καλοκαιριού, είναι ωστόσο αρκετά «επικίνδυνο» αν καταναλώνεται χωρίς μέτρο. Παρασκευάζεται με τη μίξη γάλακτος και κρέμας γάλακτος και την προσθήκη γλυκαντικών ουσιών όπως σταθεροποιητές, γαλακτοματοποιητές και χρωστικές. Ο κρόκος του αβγού, το κακάο, τα φρούτα, ο καφές και οι ξηροί καρποί έρχονται συχνά να προσθέσουν ιδιαίτερο χαρακτήρα στη γεύση του.
Προσεγγίζοντας με ψυχραιμία την ”απαγορευμένη απόλαυση“
«Απαγορευμένη απόλαυση». Αυτός είναι ίσως ο πρώτος συνειρμός που κάνει κάποιος ακούγοντας για το παγωτό.
Η αλήθεια είναι όμως πως ένα σωστά παρασκευασμένο παγωτό μπορεί να αποτελέσει πηγή πρωτεϊνών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Το παγωτό, όπως υπονοήθηκε και παραπάνω, αποτελεί μια αρκετά θερμιδογόνα διατροφική επιλογή. Η πρόσληψη 100 γραμ. παγωτού βανίλια μπορεί να καλύψει γύρω στο 8 – 10% των ημερήσιων αναγκών μας καθώς προσφέρει 180 θερμίδες περίπου. Τα παγωτά σοκολάτα και παρφέ δίνουν αρκετά περισσότερες θερμίδες. Από τα παραπάνω εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως οποιαδήποτε υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία. Πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη πως αυτές οι αναλογίες στηρίζονται σε σπιτική συνταγή. Στο εμπόριο τα παγωτά είναι αρκετά περισσότερο θερμιδογόνα. Ένας πύραυλος μπορεί να περιέχει μέχρι και 400 θερμίδες, ενώ τα παγωτά με τις λιγότερες θερμίδες είναι τα ξυλάκια που δεν έχουν επικάλυψη σοκολάτας. Αντίθετα, τα κυπελλάκια και ιδιαίτερα τα παρφέ περιέχουν αρκετές θερμίδες και κορεσμένα λιπαρά οξέα. Τα σορμπέ και οι γρανίτες είναι λιγότερο θερμιδογόνα αφού περιέχουν ελάχιστα ή και καθόλου λιπαρά, περιέχουν ωστόσο σάκχαρα. Όσον αφορά στα χύμα παγωτά, οι καλύτερες επιλογές είναι τα παγωτά με γεύση φρούτων ή γιαούρτι. Και σε αυτή την περίπτωση τα παγωτά σοκολάτα και ιδιαίτερα τα παρφέ περιέχουν τις περισσότερες θερμίδες. Αυτό που ο καταναλωτής πρέπει να έχει στο μυαλό του είναι ότι όσο πιο απλό το παγωτό τόσο λιγότερες θερμίδες έχει. Η προσθήκη σιροπιού, καραμέλας και ξηρών καρπών συνεπάγεται με αύξηση του θερμιδικού φορτίου.
Χάρη στα συστατικά του, γάλα και αβγό, το παγωτό περιέχει υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη. Ως εκ τούτου δίνει στον οργανισμό όλα τα απαραίτητα αμινοξέα και έτσι καθίσταται μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης. Παράλληλα είναι πολύ πλούσιο σε λίπος, με τα κορεσμένα λίπη να βρίσκονται στη μεγαλύτερη αναλογία. Αυτό καθιστά το παγωτό επιβλαβές για άτομα που έχουν πρόβλημα καρδιαγγειακής νόσου ή υπερλιπιδαιμίας όπως η αυξημένη χοληστερίνη. Όσον αφορά στην περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες το παγωτό αποτελεί πολύ καλή πηγή λακτόζης, ουσία που οποία περιέχεται στο γάλα. Πέρα από αυτό όμως, περιέχει και αρκετή ποσότητα ζάχαρης με αποτέλεσμα να επηρεάζει σημαντικά τα επίπεδα του σακχάρου. Ένας διαβητικός θα ήταν προτιμότερο να καταναλώσει παγωτά με υποκατάστατα ζάχαρης.
Το παγωτό αποτελεί εξαιρετική πηγή ασβεστίου καθώς το γάλα είναι το κύριο συστατικό του. Άλλα θρεπτικά συστατικά στα οποία είναι πλούσιο το παγωτό είναι ο φώσφορος, το μαγνήσιο και οι βιταμίνες Α, D, E, K,Β1, Β2, Β12, ενώ δεν περιέχει αρκετή ποσότητα σε σίδηρο και βιταμίνη C. Όσον αφορά στα παγωτά τύπου light, η ένδειξη «0% + 0%» σημαίνει ότι δεν έχουν ζάχαρη και λίπος, ενώ η ένδειξη «0%» πως δεν έχει ζάχαρη και είναι περιορισμένο σε λιπαρά. Είναι τα παγωτά που συστήνονται στους διαβητικούς αλλά πρέπει να καταναλώνονται πάντα με μέτρο. Ο καταναλωτής οφείλει να γνωρίζει ότι χαμηλό σε λιπαρά ή ζάχαρη παγωτό δε συνεπάγεται με μηδενικές θερμίδες. Η ανάγνωση των ετικετών είναι απαραίτητη.
Υγιεινά υποκατάστατα παγωτού
Οι γονείς που θέλουν να προσφέρουν υγιεινές επιλογές στα παιδιά τους μπορούν να φτιάξουν παγωμένα γλυκίσματα με παγωμένα φρούτα και γιαούρτι. Μερικά παραδείγματα είναι οι παγωμένες μπανάνες με φυστικοβούτυρο, παγωμένο γιαούρτι με μέλι, ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα, το σορμπέ ή η γρανίτα με χυμό φρούτων όπως σταφύλια με μαύρη ζάχαρη και χυμό λεμονιού. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με ιδέες που μπορούν να αποτελέσουν για τους γονείς εναλλακτική λύση αντί του παγωτού το οποίο, στην κανονική του μορφή και ιδιαίτερα για τα παιδιά, δεν χρειάζεται να προσλαμβάνεται πάνω από μία φορά την εβδομάδα.
Βιβλιογραφία:
1. Δαβίας Ορέστης (1999), Από τα αιώνια χιόνια….στο Βιομηχανοποιημένο παγωτό, Βήμα, σελ C10, Κωδικός Άρθρου Β12654C101, ID 171699
2. ΕΦΕΤ, Διεύθυνση Διατροφικής Πολιτικής & Ερευνών, Ιούνιος 2007, Απλές συμβουλές για την αγορά τροφίμων τους καλοκαιρινούς μήνες
3. Καφάτος Αντώνης (2005), Διατροφή σε σχέση με την ανάπτυξη των παιδιών της χώρας μας, Ελληνική Ιατρική Παιδιατρική Εταιρία
4. Κώδικας Τροφίμων και Ποτών άρθρο 137, σελ 1172 www.lawdb.intrasofnet.com/2_nomothesia_artl_current.php
5. Τριχοπούλου Αντωνία, Κορνηλία Γεωργά (2004),
Πίνακες Σύνθεσης Τροφίμων και Ελληνικών Φαγητών, 3η Έκδοση, εκδόσεις Παρισιάνου ΑΕ, Αθήνα
6. Φοντόρ Χριστίνα (2006), Το παγωτό – μια πλούσια διατροφική αδυναμία www.mednutrition.gr/content/view/812/147/
7. Ίσαρη Γεωργία, Κάζης Αβράαμ (2006), Παγωτό: το πιο δημοφιλές επιδόρπιο του καλοκαιριού, www.mednutrition.gr/content/view/820/147/
8.International Association of Ice Cream Vendors http://www.iaicv.org/memories/history_of.htm
