Όλες οι παραγωγικές μηχανές ενέχουν κινδύνους και για το λόγο αυτό ο επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης, παραγωγός, εφόσον έχει στο χώρο παραγωγής του εξοπλισμό, οφείλει να έχει εξετάσει ότι αυτός είναι ασφαλής για τους εργαζόμενους που παράγουν τα αρτοποιήματα. Στη σειρά των άρθρων που θα ακολουθήσει, θα εξετάσουμε συγκεκριμένες μηχανές αρτοσκευασμάτων, με σχολιασμό σχετικά με τους κινδύνους που ενέχουν και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνει ο ιδιοκτήτης, επιχειρηματίας, εργοδότης.
Γράφει ο Γιώργος Σκρουμπέλος, Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Διευθυντής RMS ΕΞΥΠΠ
Πρόεδρος Επιτροπής Υγείας & Ασφάλειας του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Εταιρειών Συντήρησης
Εκτίμηση επικινδυνότητας
Όπως αναλύσαμε στα προηγούμενο άρθρο της σειράς, όλα τα μηχανήματα και ο σχετικός εξοπλισμός σε ένα εργοστάσιο παραγωγής, άρα και σε ένα άρτου και αρτοποιημάτων, οι χειριστές και γενικότερα οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να διατρέχουν κινδύνους από τη λειτουργία αυτού του εξοπλισμού.
Συνήθως τα νέα μηχανήματα έχουν ένα μεγάλο βαθμό ασφάλειας επειδή έχουν εγκατεστημένα συστήματα ασφαλείας (“δομικά στοιχεία ασφαλείας” κατά τη νομοθεσία).
Πολλά όμως εργοστάσια έχουν πεπαλαιωμένο εξοπλισμό, που δε διαθέτει τέτοια συστήματα ή αυτά είναι ελλιπή. Σε αυτήν την περίπτωση, ο εργοδότης οφείλει να πιστοποιήσει τα μηχανήματα κατά CE ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, να συντάξει έναν Τεχνικό Φάκελο, ο οποίος θα συμπεριλαμβάνει μία Εκτίμηση Επικινδυνότητας (εξειδικευμένη για μηχανές, στην οποία περιγράφονται οι τεχνικές παρεμβάσεις, προκειμένου το μηχάνημα να πληροί τις απαραίτητες ελάχιστες προδιαγραφές ασφαλείας.
Όμως, ακόμη και τα πιστοποιημένα μηχανήματα μπορεί να ενέχουν κινδύνους. Σύμφωνα με τη νομοθεσία λοιπόν, ο εργοδότης οφείλει να συντάξει και μία συμπληρωματική Μελέτη Εκτίμησης Επικινδυνότητας για τη χρήση του μηχανήματος στις συγκεκριμένες συνθήκες του δικού του εργοστασίου. Κατωτέρω παραθέτω κάποια παραδείγματα από μία τέτοια εκτίμηση.
Κίνδυνοι από τα μηχανήματα αρτοποιητικού εργοστασίου
Ζυμωτήριο – Κίνδυνοι
Κινούμενα μέρη
- Εγκλωβισμός άκρων σε περιστρεφόμενα, κινούμενα μέρη του mixer, λόγω παραβίασης των προστατευτικών συστημάτων.
- Κίνδυνος σύνθλιψης/ακρωτηριασμού άνω άκρων κατά τη χρήση του mixer (λόγω ανοίγματος του προστατευτικού) ή κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης – επισκευών.
Μέτρα
- Απαγορεύεται η παραβίαση ή παράκαμψη των προφυλακτήρων στα κινούμενα μέρη του mixer. Να τοποθετηθεί Σήμανση.
- Απαγορεύεται η συντήρηση εν λειτουργία.
- Οι χρήστες και οι συντηρητές της μηχανής να μη φορούν τιμαλφή και να κάνουν χρήση του παρεχόμενου προστατευτικού εξοπλισμού (π.χ. σκουφάκι – μαζεμένα μαλλιά).
- Οποιαδήποτε επέμβαση στο μηχάνημα για επισκευή – συντήρηση γίνεται από εξουσιοδοτημένο άτομο, εφαρμόζοντας πιστά τη Διαδικασία Σήμανσης – Ασφάλισης Μηχανών (θα ανaπτυχθεί σε επόμενο άρθρο).
- Τήρηση βιβλίου συντήρησης μηχανημάτων και αρχείο συντήρησης των προφυλακτήτων των μηχανημάτων.
- Το μηχάνημα δε διαθέτει emergency button σε προσβάσιμο σημείο. Να εξεταστεί η τοποθέτησή του (θέση που υποδεικνύεται στην αριστερή φωτό).
- Το προστατευτικό καπάκι του mixer διαθέτει άνοιγμα όπου μπορεί να περάσει χέρι. Να εξεταστεί η κάλυψη του ανοίγματος (δεξιά φωτό).
- Να αναρτηθεί οδηγία ασφαλούς χρήσης του mixer, σύμφωνα με το εγχειρίδιο ασφαλείας του προμηθευτή.
Ηλεκτρική τάση
- Ηλεκτροπληξία λόγω επαφής με ηλεκτρικά εξαρτήματα και στοιχεία υπό τάση, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης – επισκευών του mixer.
- Ηλεκτροπληξία από ενδεχόμενη επαφή με φθαρμένες καλωδιώσεις ή ηλεκτρικά φθαρμένα στοιχεία υπό τάση κατά τη συνήθη εργασία (χαλασμένοι διακόπτες, ρευματολήπτες, φθαρμένες καλωδιώσεις κατεστραμμένοι πίνακες κλπ).
Μέτρα
- Καλή πρακτική. Η πρίζα του mixer διαθέτει διακόπτη και σύστημα που μπορεί να κλειδώνει όταν αφαιρείται ή όταν τίθεται εκτός λειτουργίας.
- Περιοδικοί Έλεγχοι των καλωδίων, των φις, διακοπτών – πριζών για πιθανές φθορές καθώς και για χαλαρότητα στις συνδέσεις τους.
- Η συντήρηση της μηχανής να μη γίνεται κατά τη λειτουργία της.
- Κατά τις εργασίες συντήρησης των ηλεκτρολογικών στοιχείων να ακολουθούνται οι υποδείξεις που αναφέρονται στο εγχειρίδιο του κατασκευαστή.
