Η γνώση και η χρήση των προϊόντων της μέλισσας ανάγονται στην αρχαία εποχή και αποτελούν αναμφισβήτητα ένα μέρος των παλαιότερων μέσων που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της πρακτικής θεραπευτικής.
Η σπουδαία αυτή μαρτυρία ήταν φυσικό να αμφισβητηθεί στη σύγχρονη εποχή, όπου τα πάντα τοποθετούνται κάτω από το μικροσκόπιο της αμφιβολίας και δοκιμασίας. Τα τελευταία χρόνια δεκάδες επιστήμονες που εργάστηκαν σε διάφορες χώρες, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, με διαφορετικά ερευνητικά αντικείμενα, με ορθολογικά πειράματα τεκμηρίωσαν τη μεγάλη ωφέλεια των προϊόντων της μέλισσας.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες και δράσεις των προϊόντων της μέλισσας είναι τόσες πολλές που
δημιουργήθηκε ειδικός κλάδος στην ιατρική επιστήμη, γνωστός ως “μελισσοθεραπεία” (apitherapy). Η τεράστια προσφορά της μέλισσας στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, με την επικονίαση, συμβάλλει στην ποικιλότητα της φύσης, στον εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία, στην προστασία της γης από τη διάβρωση, στη βελτίωση του χόρτου των βοσκότοπων, και γενικά, στη διατήρηση της βιολογικής ισορροπίας στον πλανήτη. Χωρίς τη μέλισσα, η παραγωγή φρούτων,
καρπών, σπόρων και λαχανικών θα ήταν σχεδόν αδύνατη.
Τα προϊόντα που παράγονται από τις μέλισσες είναι το μέλι, η γύρη, ο βασιλικός πολτός, η πρόπολη, το δηλητήριο και το κερί. Από αρχαιότατους χρόνους, το μέλι προτείνεται, όχι μόνο για την ευζωία αλλά και την μακροζωία του ανθρώπου.
Μέλι και Αρχαία Ελλάδα
Στην Αρχαία Ελλάδα, το μέλι κατέχει μια ξεχωριστή θέση ως φυσικό και υγιεινό προϊόν, απαραίτητο στη διατροφή των ανθρώπων. Συγγράμματα του Ιπποκράτη, του Πυθαγόρα, του Αριστοτέλη, του Δημόκριτου, και άλλων σοφών αναφέρουν πολλά στοιχεία για την αξία του μελιού ως διαιτητικού, ευεργετικού και ωφέλιμου τόσο για υγιείς όσο και για αρρώστους. Το μέλι είναι βιολογικό προϊόν, το οποίο παρασκευάζεται από τις μέλισσες, από το νέκταρ των ανθέων ή από μελισσοεκκρίσεις. Εί-
ναι μια φυσική τροφή που δεν επιδέχεται καμιά επεξεργασία και αποτελείται από πολλά συστατικά, τα οποία ξεπερνούν τα 180.
Εάν ο ανθρώπινος οργανισμός παρομοιαστεί με μηχανή που αντλεί ενέργεια από τη ζάχαρη τότε το μέλι αποτελεί την εκλεκτή καύσιμη ύλη και η βιομηχανική ζάχαρη την κατώτερη. Είναι εύκολο να πειστεί ο άνθρωπος ότι η ζάχαρη είναι κατώτερη από το μέλι, αλλά αρκετά δύσκολο να απομακρυνθεί από την προτίμησή του στη ζάχαρη. Και αυτό, γιατί είναι περισσότερο συνήθεια παρά συνειδητή επιλογή και μόνο η εισαγωγή μελιού στην καθημερινή διατροφή και από την ωφέλειά του μπορεί να πειστεί
για την αναγκαία και επιβαλλόμενη για την υγεία του αλλαγή.
Κατηγορίες μελιών
Υπάρχουν δύο κατηγορίες μελιού. Τα ανθόμελα, που παράγονται από το νέκταρ των ανθέων, και τα δασόμελα που παράγονται από μελισσοεκκρίσεις οι οποίες βρίσκονται κυρίως σε δασικά δέντρα. Τα ανθόμελα, όταν έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, λαμβάνουν την ονομασία του φυτού από το οποίο προέχοντα. Έτσι, έχουμε μέλι θυμαρίσιο, πορτοκαλιού, ερείκης, καστανιάς, βαμβακιού, ακακίας κ.α. Το ίδιο συμβαίνει και με το μέλι μελιτωμάτων, με κύριες κατηγορίες, το μέλι πεύκου, ελάτης και βελανιδιάς. Η κάθε κατηγορία μελιού έχει τις δικές της ιδιομορφίες και χαρακτηριστικά, που την κάνουν να ξεχωρίζει.
Η θρεπτική αξία
Η θρεπτική αξία του μελιού είναι ασύγκριτη. Θα ξεχωρίζαμε:
- Τα σάκχαρά του είναι απλά και απορροφώνται εύκολα από τον οργανισμό δίνοντας γρήγορη πηγή ενέργειας.
- Έχει ανόργανα στοιχεία, για το μεταβολισμό και τη θρέψη.
- Έχει αντισηπτικές ιδιότητες, είναι τονωτικό, αυξάνει τους ρυθμούς της καρδιάς και μειώνει τα προβλήματα στο στομάχι.
- Έχει αντιμικροβιακή δράση και εμποδίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων και άλλων παθογόνων οργανισμών.
Όλα τα παραπάνω, μας προσφέρουν ένα υλικό τόσο πολύ χρήσιμο στο δικό μας τομέα όσο και υγιεινό. Το μέλι βρίσκει χρήση σε όλη τη γκάμα της αρτοποιίας, της κουλουροποιίας αλλά και της ζαχαροπλαστικής.
